Do dnia dzisiejszego zachowany został średniowieczny plan centrum naszego miasta. Pyskowice jako miasto, założone zostały na prawie niemieckim (magdeburskim). Charakterystyczne dla powstałych na tym prawie miast jest: rynek w środku miasta, na nim pośrodku duży ratusz, ulice równolegle odchodziły od rynku, a w pobliżu, z dala od miejskiego gwaru, znajdował się kościół parafialny z cmentarzem, obok niego była plebania i szkoła. Miasto od przedmieścia oddzielała fosa. Do dzisiaj zachował się jej kawałek na ul. Poniatowskiego. W mieście mieszkali rzemieślnicy, a na przedmieściach chłopi. Zabudowa była drewniana. Średniowieczny rynek był „sercem miasta". Odbywały się na nim różne spotkania oraz handel. Przez pewien okres był miejscem wymierzania kar przez kata, którego nasze miasto posiadało. W domostwach przy rynku swoje warsztaty posiadali rzemieślnicy. W roku 1809 burmistrz Ignacy Hubner wraz z żoną ufundował kolumnę z posągiem Matki Boskiej, która zdobi nasz rynek do dnia dzisiejszego. 23.06.1822 r. był jednym z najtragiczniejszych dni w historii Pyskowic. Wtedy to prawie w całości spaliło się nasze miasto. Spłonęło 171 domów, 92 zabudowania gospodarcze, nowa szkoła i stojąca obok niej drewniana dzwonnica, a także ratusz, kościół i plebania. Drugi wielki pożar miał miejsce 14 lipca tego samego roku. Oprócz tego w roku 1822 wybuchło jeszcze 9 pożarów. Zaraz po tej tragedii rozpoczęto odbudowę miasta. Pożar doszczętnie zniszczył zabudowania, więc trzeba było na nowo kreślić plan zabudowy. Jednak rynek i ratusz zachowały swoje oryginalne położenie. Cała odbudowa została przeprowadzona według z góry przyjętego planu. Wcześniej wszystko zbudowane było z drewna, teraz wszystko odbudowano używając cegieł. Dachy pokryte zostały dachówką, a ulice i drogi wybrukowano. Rynek po odbudowie stał się piękną wizytówką naszego miasta. Wszystkie kamienice na rynku wraz z ratuszem odbudowano od podstaw. Podczas tych prac zmieniono również drogi, zaplanowano drogę w kierunku Gliwic prosto z rynku (tak jak jest dzisiaj), a nie jak było przed pożarem (jechało się w dół przez Dramę obok kościółka św. Stanisława). Prostą drogę poprowadzono także w kierunku Toszka. Po odbudowie znów na rynek wróciło życie, a w kamienicach powstały liczne sklepy i kawiarnie. W latach 30. XX w. ustawiono na rynku fontannę. Podczas zdobywania miasta przez Armię Czerwoną 22.01.1945 r. część kamienic na rynku uległa zniszczeniu, a następnie po zakończeniu walk, niektóre kamienice, w których były sklepy zostały podpalone. Po przejęciu Pyskowic przez administrację Polską przystąpiono do odbudowy rynku zachowując jego pierwotny kształt. Dzisiaj większość kamienic na rynku wpisana jest do rejestru zabytków.
Poniższe materiały pochodzą z prywatnych zbiorów Rolanda Skubały.
